امروزه استفاده از نت، شبکههای اجتماعی و زندگی دیجیتال، جزء جدایی ناپذیر از زندگی ما شده است. در دنیای دیجیتال، مانند دنیای واقعی، مجرمانی وجود دارند به نام مجرمان سایبری که با انجام انواع جرایم سایبری در زندگی دیگران دخالت کرده و اطلاعات ضروری آنها را به سرقت میبرند. در این مقاله ما قصد داریم تا در مورد انواع جرایم سایبری با شما صحبتی داشته باشیم.
جرم سایبری چیست؟
به یکی از روشهای مجرمانه که هدف اصلی آن، حمله به یک کامپیوتر یا شبکه و سرقت اطلاعات دیجیتال میباشد، جرم سایبری گفته میشود؛ هدف اصلی از این عمل، انجام حمله مستقیم به رایانهها و یا دیگر دستگاهها با هدف شکستن یا غیر فعال کردن آنها میباشد.
انجام انواع جرایم سایبری باعث گسترش بدافزارها، سرقت اطلاعات و … از رایانهها میشوند. بخشبندی جرائم سایبری به بخشهای جداگانه کار سادهای نمیباشد، چرا که اکثر آنها با هم در ارتباط میباشند؛ با این حال، به صورت کلی این جرایم به صورت زیر انجام میشوند:
1. جرائم مالی
هدف اکثر مجرمان فضای مجازی از طریق اینترنت و انجام انواع جرایم سایبری به خاطر کسب منافع مالی میباشد. جرائم مالی شامل دستههای زیر میشود:
A. فیشینگ
در روش فیشینگ، هکرها با استفاده از روشهای ساده اقدام به آلوده کردن رایانههای کاربران میکنند؛ به این منظور با استفاده از یک ایمیل، پیامک و … یک لینک مخرب را برای کاربران ارسال میشود. هدف از انجام فیشینگ، هدایت کاربر به یک فایل پیوست با کلینک بر روی لینک یا تکمیل یک فرم آنلاین میباشد.
هکرها اکثر این لینکها را در قالب خدمات مالیاتی، فروشگاههای آنلاین و بانکها ارسال میکنند. در اکثر فیشینگها، هدف هکر دریافت کلمه عبور شما و یا آلوده سازی سیستم شما به بدافزارها میباشد.
B. باجخواهی آنلاین
یکی دیگر از انواع جرایم سایبری با انگیزی مالی، باجخواهی از شخص میباشد. هکر بعد از آلوده سازی سیستم کاربران یا شرکتها به یک بدافزار، دسترسی به تمامی اطلاعات و پروندههای داخل آنها را مسدود میکند؛ پس از آن، جهت بازگردانی اطلاعات و دادن دسترسی به شخص یا شرکت، درخواست دریافت میزان زیادی پول خواهد کرد؛ در اکثر موارد، هکرها میخواهند که پرداختی با رمز ارزی صورت بگیرد.
C. تقلب مالی
یکی از روشهایی که هکرها از آن با هدف هک کردن شبکههای خرده فروشی و به دست آوردن اطلاعات کارت اعتباری مشتریان استفاده میکنند، تقلب مالی میباشد. همچنین در این روش میتوان با جعل هویت مدیران کسب و کارها، دستورات مختلفی را از طرف آنها ارسال کنند. شناسایی تقلبهای مالی که به صورت پیچیده و حرفهای انجام شدهاند، بسیار سخت و دشوار میباشد.
D. نقض قوانین کپی رایت
از رایجترین انواع جرایم سایبری میتوان به نقض قوانین کپی رایت اشاره کرد. استفاده از محتوای محافظت شده از حق چاپ به طور گسترده به خاطر منافع شخصی در وب سایتهای تورنت بسیار مشهود میباشد. همچنین بهتر است بدانید که سایتهای زیادی محتوایی که کپی رایت شدهاند را به صورت غیرقانونی منتشر میکنند.
مطلب پیشنهادی: معرفی وکیل خوب در تهران
2. جرائم مربوط به نفوذ به حریمهای خصوصی
یکی دیگر از انواع جرایم سایبری میتوان به نفوذ به حریم شخصی اشاره کرد که در آن، شخص هکر اقدام به سرقت اطلاعات محرمانه و شخصی میکند. این تخلفات اکثر با انگیزههایی مانند درخواست پول یا داشتن نفوذ سیاسی صورت میگیرد. دور زدن قوانین و یافتن نقاط آسیبپذیر در این دسته به روشهای زیر انجام میپذیرید:
A. سرقت هویت
سرقت هویت یک شخص، یکی از اهداف نفوذ به حریم شخصی میباشد؛ به عنوان مثال، هکر پس از نفوذ، به اطلاعات شخصی یک قربانی مانند شماره تماس، آدرس و … را دسترسی داشته و میتواند از آنها جهت دریافت وام بانکی بزرگ استفاده نماید.
B. جاسوسی
جاسوسی و نظارت مخفیانه بر زندگی اشخاص از دیگر اهداف هکرها میباشد که معمولاً شامل هک دوربینهای مدار بسته، نفوذ به کانالهای ارتباطی از جمله پیام کوتاه، ایمیل و … باشد.
C. هرزنامهها یا اسپم
یکی از انواع جرایم رایانهای بسیار رایج، تولید اسپم (هرزنامه) میباشد. هرزنامهها میتوانند در قالب ایمیلهای ناخواسته، پیام کوتاه و سایر کانالهای ارتباطی قرار بگیرند. به صورت کلی به هر پیام ارسال شده بدون رضایت کاربر، اسپم یا هرزنامه گفته میشود.
مطلب پیشنهادی: معرفی بهترین وکیل پایه یک دادگستری
3. فعالیتهای سیاسی و اجتماعی غیرقانونی آنلاین
برخی از انواع جرایم سایبری با هدف تغییر نگرش سیاسی در افراد یا آسیب وارد کردن و کاهش تأثیر افراد یا گروهها انجام میشوند. انواع این روشها به شرح زیر میباشند:
A. آزار و اذیت و نفرت پراکنی
اولین مورد از این دسته، آزار و اذیتهای اینترنتی میباشد. در این روش، ایمیلهای توهینآمیز و پیامهای فوری علیه شخص خاص یا یک گروه جهت آزار و اذیت آنها برایشان ارسال و در فضای مجازی منتشر میشود. این روش اکثراً به دلیل تفاوتها و کینههای نژادی، جنسیتی، مذهبی افراد انجام میشود.
B. تروریسم سایبری
سازمانهای تروریستی و افراد متخاصم از فضاهای مجازی جهت آسیب رساندن به زیرساختهای سیستمها و رایانههای یک سازمان یا شخص سازمانی استفاده میکنند. افزایش روزانه مشاغل، خدمات و دستگاههای مرتبط، همه اهداف بالقوه تروریستهای سایبری را به وجود آورده است.
C. تحقیر سایبری
هنگامی که از سیستمها، نت، شبکهها و … جهت تحقیر و ارعاب یک شخص استفاده میشود، در واقع به شخص تحقیر شده یک حمله سایبری صورت گرفته است. البته تشخیص تفاوت بین جرائم آزار و اذیت، نفرت و تحقیر سایبری گاهاً مبهم میباشد. از اینگونه حملهها میتوان به انتشار تصاویر حساس از کودکان که یک جرم سنگین سایبری بوده و به آن استثمار کودکان نیز گفته میشود، اشاره کرد.
مطلب پیشنهادی: هر آنچه باید در مورد دعاوی ورشکستگی دانست
4. سایر فعالیتهای غیرقانونی
اینترنتی که در اختیار عموم مردم قرار دارد، دارای یک قسمت تاریک و بد به نام Dark Web یا وب تاریک میباشد، که انواع جرایم سایبری و فعالیتهای غیرقانونی مانند فروش غیرقانونی اموال هنری در آن انجام میشود.
A. محتوای غیر اخلاقی
نشر اطلاعات و محتواهای غیر اخلاقی از طریق اینترنت، در اکثر کشورها به عنوان یک جرم بزرگ تعیین شدهاند. در برخی دیگر از کشورها، تنها نشان دادن خشونتهای شدید و یا محتواهای مرتبط با حیوانات ممنون میباشند. البته در تمامی کشورها، نشر محتواهای غیر اخلاقی برای کودکان یک جرم بزرگ به شمار میرود.
B. توزیع اسلحه و مواد مخدر
در وب دارک، بازارهای بیشماری وجود دارند که دور از چشم پلیس به مجرمان جهت فروش مواد مخدر و انواع اسلحه کمک میکنند. دسترسی به این بازارها برای اکثریت مردم جهان، غیر ممکن میباشد.
روشهای حمله در جرایم سایبری
به صورت کلی، هکرها از 3 روش معمول جهت انجام انواع جرایم سایبری استفاده میکنند:
- استفاده از بدافزارها: هکرها از انواع بدافزارها جهت نفوذ، خرابی سیستم و یا سرقت اطلاعات سیستمها استفاده میکنند. امنیت هیچ یک از سیستم عاملها و نرم افزارهای آنها به طور 100% کامل نبوده و امکان نفوذ به آنها وجود دارد ولی با استفاده از یک سری اقدامات امنیتی پیچیده از جمله تنظیم گذرواژههای طولانی و پیچیده، اجرای نسخه پشتیبان و بروزرسانیهای منظم، میتوان تا حد زیادی از سرقت اطلاعات جلوگیری کرد.
- منع سرویس توزیع شده یا DDOS: در این روش، مهاجم با ارسال تعداد بسیار زیادی از درخواستها به سروس، باعث اضافه بار و در نهایت، آفلاین شدن آن میشود. هدف اصلی این روش، از دسترس خارج کردن سرور شما برای بازدید کنندگان میباشد.
- ترکیبی از کدهای مخرب و مهندسی اجتماعی: مشهورترین روشی که در این دسته قرار میگیرد، فیشینگ میباشد. در این روش، برای شخص قربانی یک پیوند کلیک کرده و یا شخص یک فرم آنلاین را پر میکند که در نهایت باعث سرقت اطلاعات و هویتی شخص خواهد شد.
مجازات انواع جرایم سایبری
در راستای اجرای برنامههای هفته ناجا، اداره امور ببینالملل و حقوقی پلیس فتا ناجا، اطلاع رسانیهایی را در خصوص مجازات انواع جرایم سایبری در قانون شرح کرده است:
1. دسترسی غیر مجاز
2. شنود غیر مجاز
مطابق با ماده (2)، هر شخصی که به صورت غیر مجاز اقدام به شنود محتواهای در حال انتقال ارتباطات غیر عمومی در سیستمهای رایانهای یا مخابراتی یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری کند. محکوم به حبس از 6 ماه تا 2 سال یا محکوم به پرداخت جزای نقدی از 10 تا 40 میلیون ریال و یا هر دو مجازات خواهد شد.
3. سرقت رایانهای
طبق ماده (12) هر شخص که به صورت غیر قانونی، دادههای متعلق به شخص دیگری را سرقت کند، در حالی که عین دادهها در اختیار صاحب اصلی آن باشد، محکوم به پرداخت جزای نقدی از 1 تا 20 میلیون ریال می شود. در غیر این صورت به حبس از 91 روز تا 1 سال و یا هر دو مجازات انواع جرایم سایبری خواهد شد.
4. جرایم رایانهای
مطابق با ماده (13) هر شخصی که به صورت غیر مجاز از رایانهها یا سیستمهای مخابراتی با ارتکاب اعمالی از جمله وارد کردن داده، تغییر، حذف، ایجاد یا متوقف کردن دادهها یا مختل کردن سیستم وجه یا مال در خصوص منفعت شخصی، خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری اقدام کند. جدا از مجازات پرداخت هزینه به صاحب دادهها، ممکن است به حبس از 1 تا 5 سال نیز محکوم شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره و خدمات شکایت از یک مجرم سایبری که اقدام به انجام انواع جرایم سایبری کرده است، با شماره زیر تماس حاصل نمایید.