صفر تا صد خیار تخلف از شرط

یکی از مفاهیم مهم حقوقی که در عقد تمام قراردادها و تعاملات بین اشخاص حقیقی یا حقوقی باید به آن توجه شود “شرط” است. شرط در علم حقوق و فقه بر چند نوع است و هرکدام تعاریف مشخصی برای خود دارد. شرط به معنای الزام است و انعقاد هر گونه شرطی در هر قراردادی طرف یا طرفین را موظف و مقید به انجام یا منع تعهدات خاص قید شده در قرارداد می کند. تخلف از شرط توسط هر کدام از طرفین قرارداد می تواند اختیار فسخ معامله را به طرف دیگر بدهد، از این رو رعایت شرط و توجه به آن حین انعقاد قراردادها بسیار حائز اهمیت است. خیار در اصطلاح حقوقی به معنای اختیار فسخ می باشد و در حقیقت به حق فسخی که در صورت تخلف از شرط برای شخصی که شرط به نفع او شده است را خیار تخلف از شرط می گویند. در این مقاله کارشناسان حقوقی و بهترین وکیل پایه یک دادگستری دیوان خرد انواع خیار تخلف از شرط و راهکارهای مهم به هنگام تخلف را به شما ارائه خواهند داد.

انواع شرط

در علم حقوق شرط را به سه نوع دسته بندی می کنند که در این جا انواع آن توسط وکلا و مشاوران حقوقی موسسه ی دیوان خرد برای آگاهی شما شرح داده شده است:

1.شرط صفت  2.شرط فعل  3.شرط نتیجه

شرط صفت

در اصطلاح حقوقی شرط صفت به ویژگی های مورد معامله اطلاق می شود، مثلا اندازه و رنگ و مشخصات مورد معامله از مشمولان شرط صفت هستند. اگر در معامله ذکر شده باشد که بر فرض ماشین مورد قرارداد به رنگ آبی است و به هنگام تحویل ماشین رنگ دیگری به طرف قرارداد تحویل داده شود شرط صفت رعایت نشده و از آن تخلف صورت گرفته است و طرف قرارداد می تواند معامله را بر اساس خیار تخلف از شرط فسخ نماید.

شرط فعل

یکی دیگر از اقسام شرط در علم حقوق، شرط فعل است که منظور از آن انجام دادن یا ترک فعل و عملی است که در قرارداد آورده شده است. پرداخت اجاره یا معرفی کردن ضامن از فعل هایی است که ترک آن ها مشمول قانون خیار تخلف از شرط برای طرف معامله است و بر مبنای آن می توان قرارداد را فسخ کرد.

شرط نتیجه

سومین نوع شرط در علم حقوق شرط نتیجه است که به موجب آن اثر و نتیجه ی یک عمل حقوقی شرط می شود. به عنوان مثال شرط برقرار می شود که در قبال فروش یک ماشین به قیمت 50 میلیون تومان به خریدار، زمین کشاورزی خریدار به مالکیت فروشنده ی ماشین دربیاید. یعنی در نتیجه ی انجام فعلی، شرطی برقرار شده است.

مستندات قانونی فسخ قرارداد به جهت تخلف از خیار شرط

ماده 237 قانون مدنی:

هرگاه شرط در ضمن عقد، شرط فعل باشد، اثباتأ یا نفیا کسی که ملتزم به انجام شرط شده است، باید آن را به جا بیاورد و در صورت تخلف، طرف معامله می تواند به حاکم رجوع کند و تقاضای اجبار به وفای شرط بکند.
ماده 238 قانون مدنی:

هرگاه فعلی در ضمن عقد، شرط شود و اجبار ملتزم به انجام آن غیر مقدور ولی انجام آن به وسیله ی شخص دیگری مقدور باشد، حاکم می تواند به خرج ملتزم، موجبات انجام آن فعل را فراهم کند.
ماده 239 قانون مدنی:

هرگاه اجبار مشروط علیه برای انجام فعل مشروط، ممکن نباشد و فعل مشروط هم از جمله اعمالی نباشد که دیگری بتواند از جانب او واقع سازد، طرف مقابل، حق فسخ معامله را خواهد داشت.
ماده 246 قانون مدنی:

در صورتی که معامله به واسطه ی اقاله یا فسخ به هم بخورد، شرطی که در ضمن آن شده است. باطل می شود و اگر کسی که ملزم به انجام شرط بوده است. عمل به شرط کرده باشد، می تواند عوض او را از مشروط له بگیرد.
ماده 142 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی:

دعوای متقابل به موجب دادخواست اقامه می شود؛ لیکن دعاوی تهاتر، صلح، فسخ، رد خواسته و امثال آن که برای دفاع از دعوای اصلی اظهار می شود، دعوای متقابل محسوب نمی شود و نیاز به تقدیم دادخواست جداگانه ندارد.

تعیین مدت در خیار شرط

در خیار شرط باید مهلت یا زمان، تعیین بگردد و مشخص باشد. به صورتی که به هیچ وجه احتمال کم و یا زیاد شدن در آن نباشد. در صورتی که برای خیار شرط  مدت تعیین نشود، هم شرط خیارو هم خود معامله باطل می باشد. درصورت تمایل برای کسب آگاهی بیشتر از شرایط پذیرش دعاوی ابطال سند، کافی است با وکلای مجموعه دیوان خرد تماس بگیرید.

نحوه ی اجرای خیار تخلف از شرط

اگر طرفی که در معامله شرطی را متعهد شده است از انجام آن شرط سر باز زند، طرف دیگر چگونه از خیار تخلف از شرط استفاده کند؟

برای مثال موجری در قرارداد اجاره خانه متعهد شده است پیش از تحویل خانه به مستاجر آن را تعمیر کند. اگر مستاجر خانه را بدون تعمیرات تحویل گرفت می تواند از خیار تخلف از شرط خود استفاده کند دادگاه از فرد خاطی الزام به شرط را می خواهد و اگر الزام شرط ممکن نشد طرف دوم می تواند مراحل خیار تخلف از شرط را اجرا کند.

برای آگاهی از شرایط اجرای خیارتخلف از شرط و شرایطی که در آن می توانید معامله را فسخ کنید، می توانید با مشاوران حقوقی و وکلای مجرب دیوان خرد در ارتباط باشید تا با خیال آسوده قراردادها و معاملات خود را تنظیم کنید.

مطلب پیشنهادی: بهترین وکیل کیفری در تهران

زمان اجرای خیار تخلف از شرط

شاید برای شما این سوال مطرح شود که مدت زمان اجرای خیار تخلف از شرط تا چه مدت پس از محقق نشدن شرط ممکن است؟

اجرای خیار تخلف از شرط فوریتی ندارد و نیاز به اقدام در لحظه ی خاصی نیست اما نباید هم به گونه ای باشد که اقدام به فسخ به قدری طولانی شود که طرف خاطی تصور کند از فسخ معامله چشم پوشی کرده اید. توصیه می شود در اولین فرصت ممکن تصمیم خود را در مورد استفاده از خیار تخلف از شرط گرفته و نظر خود را اعمال کنید تا در صورتی که شرط محقق نشود و مشروط له مراتب را از طریق دادگاه پیگیری کرد این تصور پیش نیاید که او قصد فسخ قرارداد را ندارد.

نکاتی درباره ی خیار تخلف از شرط

اگر به واسطه اقاله یا فسخ کل معامله به هم بخورد، شرط و شروطی که در آن بوده نیز باطل می شود.

خیارتخلف از شرط از حقوقی است که فوریت خاصی ندارد و می تواند در هر زمانی اجرا شود.

توجه داشته باشید بهترین و مطمئن ترین راه انعقاد انواع قراردادها و تعهدات یا انجام معامله، مشورت با متخصصان حقوقی و یا حضور آن ها در زمان انعقاد قرارداد است. مشاوران و متخصصان دیوان خرد برای هرگونه راهنمایی و ارائه راهکارهای حقوقی مناسب در مسائل مختلف حقوقی در خدمت شما هستند.

مطلب پیشنهادی: بهترین وکیل متخصص بیمه‌ تامین اجتماعی در تهران